DR BABASAHEB AMBEDKAR|BABASAHEB AMBEDKAR|INDIAN CONSTITUTION|BABASAHEBAMBEDKAR

ડૉ.ભીમરાવ આંબેડકરને ભારતીય બંધારણના મુખ્ય શિલ્પી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેમની જન્મજયંતિ 14 એપ્રિલના રોજ આંબેડકર જયંતિ અથવા ભીમ જયંતી તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે, વર્તમાન સ્વતંત્ર ભારતના નિર્માણમાં તેમના અસંખ્ય યોગદાનને યાદ કરવામાં આવે છે. ભારત રત્ન ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકર સાથે જોડાયેલી ઘણી બાબતો છે જેના વિશે મોટાભાગના લોકો અજાણ છે. 

ભારતીય બંધારણના ઘડવૈયા અને શોષિત અને નબળા વર્ગોના રક્ષક ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરની આજે પુણ્યતિથિ છે. 6 ડિસેમ્બર 1956ના રોજ તેમણે અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા. તેમનો જન્મ 14 એપ્રિલ 1891ના રોજ મધ્ય પ્રદેશના મહુમાં થયો હતો. તેઓ તેમના માતા-પિતાનું 14મું સંતાન હતા. તેમની અટક સકપાલ હતી, જે તેમણે બ્રાહ્મણ શિક્ષકની મદદથી બદલીને આંબેડકર કરી હતી.

દેશના બંધારણને લાગુ કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવનાર બાબા સાહેબ જાતિવાદ વિરુદ્ધ કામ કરવા માટે જાણીતા છે.  તેમણે પોતે તેમના બાળપણમાં જાતિના ભેદભાવને ખૂબ નજીકથી જોયા અને અનુભવ્યા હતા. તેમના પિતા આર્મીમાં હતા અને જ્યારે તેઓ નિવૃત્ત થયા ત્યારે તેઓ મહારાષ્ટ્રના સતારામાં સ્થાયી થયા. અહીં, જ્યારે ભીમરાવને એક શાળામાં દાખલ કરવામાં આવ્યા, ત્યારે તેમને અસ્પૃશ્ય જાતિ કહેવામાં આવ્યા અને તેમને શાળાના એક ખૂણામાં બેસાડવામાં આવ્યા.

આવી સ્થિતિમાં ભીમરાવે નક્કી કર્યું કે તે પોતાનું શિક્ષણ ચાલુ રાખશે અને આ દુષ્ટતા સામે લડશે. ભીમરાવે અમેરિકા અને લંડનમાં ઉચ્ચ શિક્ષણ મેળવ્યું અને બેરિસ્ટર બન્યા. જ્યારે દેશ આઝાદ થયો ત્યારે ભીમરાવને પંડિત નેહરુની કેબિનેટમાં કાયદા મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ પછી ભીમરાવે બંધારણીય બાબતોમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમના જીવનમાં તેમણે દલિતો, પછાત લોકો અને મહિલાઓને ન્યાય અપાવવા માટે ઘણું કામ કર્યું. 

તેમનું મૃત્યુ કેવી રીતે થયું?

ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરને ડાયાબિટીસ, બ્લડ પ્રેશર, ન્યુરિટિસ અને આર્થરાઇટિસ જેવા રોગો હતા. તે ડાયાબિટીસને કારણે ખૂબ જ અશક્ત થઇ ગયા હતા. અને સંધિવાથી પણ પીડાતા હતા. 6 ડિસેમ્બર 1956ના રોજ તેમના દિલ્હીના નિવાસસ્થાને સૂતી વખતે તેમનું અવસાન થયું.  1990 માં, તેમને ભારતનું સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન, ભારત રત્ન (મરણોત્તર)એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. બાબા સાહેબની પુણ્યતિથિ દર વર્ષે 6 ડિસેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે.  ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરની પુણ્યતિથિને સમગ્ર દેશમાં 'મહાપરિનિર્વાણ દિવસ' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર વિદેશમાં જઈને અર્થશાસ્ત્રમાં ડોક્ટરેટ (પીએચડી) ની ડિગ્રી મેળવનાર પ્રથમ ભારતીય હતા.

ડૉ. આંબેડકર એકમાત્ર ભારતીય છે જેમની પ્રતિમા કાર્લ માર્ક્સ સાથે લંડન મ્યુઝિયમમાં મૂકવામાં આવી છે.

ભારતીય તિરંગામાં “અશોક ચક્ર” ને સ્થાન આપવાનો શ્રેય પણ ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકરને જાય છે.

અર્થશાસ્ત્રમાં નોબેલ પારિતોષિક જીતનાર અર્થશાસ્ત્રી પ્રો. અમર્ત્ય સેન, ડૉ. બી. તેઓ આર આંબેડકરને અર્થશાસ્ત્રમાં પોતાના પિતા માને છે.

મધ્યપ્રદેશ અને બિહારના વધુ સારા વિકાસ માટે, બાબાસાહેબે 50 ના દાયકામાં જ વિભાજનનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો, પરંતુ વર્ષ 2000 માં જ છત્તીસગઢ અને ઝારખંડનું વિભાજન કરીને રચના કરવામાં આવી હતી.

બાબાસાહેબની અંગત પુસ્તકાલય “રાજગૃહ”માં 50,000 થી વધુ પુસ્તકો હતા અને તે વિશ્વની સૌથી મોટી ખાનગી પુસ્તકાલય હતી.

ડૉ. બાબાસાહેબ દ્વારા લખાયેલ પુસ્તક “waiting for a visa” કોલંબિયા યુનિવર્સિટીનું પાઠ્યપુસ્તક છે. કોલંબિયા યુનિવર્સિટીએ 2004માં વિશ્વના ટોચના 100 વિદ્વાનોની યાદી બનાવી હતી અને તેમાં પ્રથમ નામ ડો. ભીમરાવ આંબેડકરનું હતું.

ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર કુલ 64 વિષયોમાં માસ્ટર હતા. તેઓ હિન્દી, પાલી, સંસ્કૃત, અંગ્રેજી, ફ્રેન્ચ, જર્મન, મરાઠી, ફારસી અને ગુજરાતી જેવી 9 ભાષાઓના જાણકાર હતા. આ સિવાય તેમણે લગભગ 21 વર્ષ સુધી વિશ્વના તમામ ધર્મોનો તુલનાત્મક અભ્યાસ કર્યો હતો.

બાબાસાહેબે લંડન સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિક્સમાં તેમનો અભ્યાસ પૂરો કર્યો, સામાન્ય રીતે જે અભ્યાસ પૂરો કરવામાં  8 વર્ષ લાગે તેને તેમણે માત્ર 2 વર્ષ અને 3 મહિનામાં પૂરો કર્યો હતો. આ માટે તેણે દરરોજ 21-21 કલાક અભ્યાસ કર્યો.

ડૉ.ભીમરાવ આંબેડકર: વિશ્વની સૌથી મોટી ધર્માંતરણની ઘટનાને આપ્યો હતો અંજામ

ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર તેમના 8,50,000 અનુયાયીઓ સાથે બૌદ્ધ ધર્મમાં દીક્ષા લીધી હતી. આ એક ઐતિહાસિક ઘટના હતી, કારણ કે તે વિશ્વનું સૌથી મોટું ધર્મ પરિવર્તન હતું. મહંત વીર ચંદ્રમણિ, મહાન બૌદ્ધ સાધુ કે જેમણે બાબાસાહેબને બૌદ્ધ ધર્મમાં દીક્ષા આપી, તેમને "આ યુગના આધુનિક બુદ્ધ" તરીકે ઓળખાવ્યા.

લંડન સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિકસમાંથી "ડોક્ટર ઓફ ઓલ સાયન્સ" ની કિંમતી ડોક્ટરેટની પદવી મેળવનાર બાબાસાહેબ વિશ્વના પ્રથમ અને એકમાત્ર મહાન વ્યક્તિ છે. ઘણા હોશિયાર વિદ્યાર્થીઓએ આ માટે પ્રયાસ કર્યા છે પરંતુ તેઓ હજુ સુધી સફળ થયા નથી.

વિશ્વમાં જેમના પર સૌથી વધુ પુસ્તકો લખાયા છે તે નેતા ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકર છે.

ગવર્નર લોર્ડ લિન્લિથગો અને મહાત્મા ગાંધી માનતા હતા કે બાબાસાહેબ 500 સ્નાતકો અને હજારો વિદ્વાનો કરતાં વધુ બુદ્ધિશાળી હતા.

પીવાના પાણી માટે સત્યાગ્રહ કરનાર બાબા સાહેબ વિશ્વના પ્રથમ અને એકમાત્ર સત્યાગ્રહી હતા.

1954માં નેપાળના કાઠમંડુમાં આયોજિત "વર્લ્ડ કાઉન્સિલ ઑફ બૌદ્ધ ધર્મ"માં, બૌદ્ધ સાધુઓએ ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકરને બૌદ્ધ ધર્મની સર્વોચ્ચ ડિગ્રી "બોધિસત્વ" એનાયત કરી. તેમનું પ્રખ્યાત પુસ્તક “ધ બુદ્ધ એન્ડ હિઝ ધમ્મા” એ ભારતીય બૌદ્ધોનું “શાસ્ત્ર” છે.

ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકરે આ ત્રણ મહાપુરુષો, ભગવાન બુદ્ધ, સંત કબીર અને મહાત્મા ફુલેને પોતાના ગુરુ માન્યા હતા.

બાબાસાહેબ જીવતા હતા ત્યારે તેમની પ્રથમ પ્રતિમા 1950માં બનાવવામાં આવી હતી અને આ પ્રતિમા કોલ્હાપુર શહેરમાં છે.